Τι είναι η λογοθεραπεία;

Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές λόγου, ομιλίας, επικοινωνίας, μάσησης και κατάποσης παιδιών ή ενηλίκων. Στα παιδιά, η έναρξη της καθορίζεται από την μη αναμενόμενη ανάπτυξη σε αυτούς τους τομείς, εκτελείται σε διεπιστημονικά κέντρα ειδικής αγωγής ή στο σπίτι, από πτυχιούχους, ειδικούς θεραπευτές των ΤΕΙ. Βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν όσο το δυνατόν καλύτερα τις λεκτικές τους ικανότητες ως προς την φωνολογία, την άρθρωση, την σύνταξη, το λεξιλόγιο, την περιγραφή, την αφήγηση, τον ρυθμό ομιλίας και την επικοινωνία.

Πρώτα απ’ όλα, η αξιολόγηση

Όπως σε όλες τις θεραπείες, απαιτείται πρωτίστως μία ιατρική διάγνωση έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα κατάλληλο
θεραπευτικό πρωτόκολλο προκειμένου να αντιμετωπιστούν, να βελτιωθούν και να αποκατασταθούν οι δυσκολίες.

Ο λογοθεραπευτής, σε μία πρώτη συνάντηση (την αξιολόγηση), με την παρουσία των γονέων, αξιολογεί την κλινική εικόνα του παιδιού, παρατηρεί και καταγράφει την συμπεριφορά, τις γνώσεις και την εκδήλωση των συμπτωμάτων του. Υποβάλλει το παιδί σε κάποιες δραστηριότητες ή ασκήσεις μέσω διαγνωστικών εργαλείων, τεστ και ερωτηματολογίων, χρησιμοποιεί εκπαιδευτικό και θεραπευτικό υλικό και έτσι διαπιστώνει τα αναπτυξιακά ελλείμματα που εμφανίζονται στον λόγο, τα όποια εμπίπτουν ή όχι, στο αρχικό αίτημα και την ανησυχία των γονέων. Τέλος αποφασίζεται από κοινού η έναρξή ή μη ενός λογοθεραπευτικού προγράμματος.

Δείτε πως γίνεται μια αξιολόγηση λογοθεραπείας

Η παρέμβαση

Εφόσον αποφασιστεί να ενταχθεί το παιδί σε πρόγραμμα, το οποίο εκτελείται από 1 εως 3 φορές την εβδομάδα και διαρκεί συνήθως 45 λεπτά ανά συνεδρία. Ο λογοπεδικός χρησιμοποιεί ποικίλες μεθόδους παρεμβασης την ώρα της θεραπείας και παράλληλα εξηγεί και εκπαίδευει τον γονιό του στις μεθόδους αυτές όταν παρίσταται ανάγκη για περαιτέρω δουλειά στο σπίτι.
Δίδεται στο γονιό δωρεάν υλικό ή ασκήσεις για το σπίτι και υπάρχει τακτική ενημέρωση για την πορεία του παιδιού στο πέρας κάθε συνεδρίας. Γονιός και θεραπευτής λειτουργούν “συν-θεραπευτικά” για το καλύτερο αποτέλεσμα. Κάθε τόσο,
πραγματοποιείται μια συνάντηση με τους γονείς για την αναγκαία ανταλλαγή της πορείας του παιδιού όπου και επαναπροσδιορίζονται οι θεραπευτικοί στόχοι. Τέλος το παιδί επανεξετάζεται από τον ιατρό που το παρακολουθεί για να διαπιστώσει την βελτίωση και όπου χρειάζεται να ανανεώσει την αρχική γνωμάτευση του παιδιου.

Η Αποζημίωση

Ένα μέρος της δαπάνης των λογοθεραπειών αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ, εφόσον συνταγογραφηθεί μία γνωμάτευση από ειδικούς ιατρούς αναπτυξιολόγους, παιδοψυχίατρους ή παιδονευρολόγους. Οι θεραπείες εκτελούνται και αποζημιώνονται σε μηνιαία βάση.

Στο Ειδικό Κέντρο Παιδιού Αθηνών, υπάρχει δυνατότητα συνταγογράφησης από τον Παιδοψυχίατρο του κέντρου, ο οποίος εξετάζει το παιδί και συμμετέχει στην θεραπευτική του παρακολούθηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Πότε χρειάζεται ενα παιδί λογοθεραπεία;

Τα φυσιολογικά αναπτυξιακά στάδια

Ο λόγος είναι η ικανότητα του ανθρώπου να επικοινωνεί με την γλώσσα και ο ορισμός του δεν περιορίζεται μόνο στην ομιλία. Συνυπάρχουν ο “εσωτερικός” και ο “εξωτερικός” λόγος. Πρώτα κατανοόυμε και ύστερα εκφραζόμαστε… Για να μπορέσει ένα παιδί να μιλήσει, πρέπει πρώτα να αναγνωρίσει τις λέξεις ή τις έννοιες που ακούει και μετά να τις συνδυάσει στο μυαλό του (εσωτερικός λόγος). Στην συνέχεια πρέπει να τις εκφράσει και έτσι να σχηματίσει μία πρόταση (εξωτερικός λόγος). Τέλος, πρέπει να τις χρησιμοποιήσει σωστά για να έχουν κάποιο νόημα (επικοινωνία).

Η ανησυχία του γονιού

Συνήθως οι γονείς ανησυχούν σε μία καθυστέρηση ομιλίας του παιδιού τους γύρω στα 2 με 3 έτη. Αυτό είναι εύλογο εφόσον τα παιδιά 3 ετών τυπικής ανάπτυξης, κατέχουν συνήθως ένα λεξιλόγιο που αγγίζει τις 700-900 λέξεις, έχουν την θέληση να εμπλακούν σε ένα διάλογο, μιλούν με σχετικά καθαρή άρθρωση, σωστή σύνταξη και δομή, περιγράφουν γεγονότα ή εμπειρίες τους, ρωτούν να μάθουν από τους ενήλικες και αποζητούν παιχνίδια με συνομήλικα παιδιά.

Πολλά παιδία όμως δεν προφέρουν σωστά κάποιες λέξεις, δεν έχουν ευφράδεια λόγου, κάνουν πολλά γραμματικά λάθη, δεν εκφράζονται με τρόπο που να βγαίνει κάποιο νόημα. Επίσης κάποια προτιμούν να απομονώνονται, να παίζουν μόνα τους και να αδιαφορούν για τα άλλα πρόσωπα.

Ο εκπαιδευτικός, ο παιδίατρος ή ο γονιός συχνά εντοπίζουν κάποια δυσκολία στο παιδί και έτσι μπορούν να απευθυνθουν στον ειδικό για μία αξιολόγηση.

Έτσι λοιπόν, ένα παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία όταν:

• Μέχρι τα 2,5 έτη δεν παράγει καθόλου λέξεις ή δεν χρησιμοποιεί καθόλου κάποιους ήχους/ φωνήματα.

• Δεν εκτελεί εντολές ή οδηγίες (π.χ. Φέρε τα παπούτσια σου και κλείσε την πόρτα).

• Ο λόγος του είναι εξαιρετικά απλοποιημένος σε σχέση με την ηλικία του. (“Πάμε άτα”. “Θέλω νάνι”).

• Αντικαθιστά ή αφαιρεί κάποια γράμματα/ φωνήματα (πχ “σέλω νελό”, “α πώ τάτι”;).

• Απλοποιεί κάποια συμπλέγματα (“φέλω κολείο”, “πάμε πίτι”).

• Αντιστρέφει συλλαβές σε λέξεις (ζιτράπι αντί τραπέζι).

• Χρησιμοποιεί λάθος γραμματικά φαινόμενα (χρόνους, γένη, αριθμό).

• Δεν προσαρμόζει την ομιλία του σύμφωνα με τον συνομιλητή.

• Δεν μπορεί να περιγράψει ένα γεγονός, μία ιστορία ή ένα παραμύθι (πχ δεν θυμάται πληροφορίες, απαντά μονολεκτικά…)

• Δεν γυρίζει στο όνομα του, δεν κοιτάζει στα μάτια, παίζει κυρίως μόνο του, δεν αλληλεπιδρά ικανοποιητικά με τον γονιό του ή φέρεται σαν “κωφό”.

• Όταν δεν μπορεί να πιεί, να καταπιεί, όταν έχει σιελόρροια ή δεν μπορεί να μασήσει φυσιολογικά.

• Όταν μπλοκάρει ή τραυλίζει όταν μιλάει, ή αντιθέτως μίλαει εξαιρετικά αργά ή πολύ γρήγορα.

Δείτε πως γίνεται μια αξιολόγηση

Κόστος για λογοθεραπεία;

Το κόστος και οι τιμές της λογοθεραπείας ποικίλουν με βάση την συχνότητα των συνεδριών που απαιτούνται σε εβδομαδιαία βάση και σύμφωνα με την βαρύτητα της διαταραχής. Συνήθως εκτελούνται από 1 έως 3 φορές την εβδομάδα και συχνά η θεραπευτική παρέμβαση συνδυάζεται με άλλες ειδικές θεραπείες όπως η εργοθεραπεία, η ειδική διαπαιδαγώγηση, η ψυχοθεραπεία ή η φυσικοθεραπεία.

Η λογοθεραπεία, όπως και οι υπόλοιπες ειδικές θεραπείες πρέπει να πραγματοποιούνται σε κατάλληλα εξειδικευμένα κέντρα αποκατάστασης ή ειδικής αγωγής, με την συμβολή μιας διεπιστημονικής ομάδας.

Σε σπάνιες περιπτώσεις παιδιών με ήπιες δυσκολίες ή ανάγκης καθοδήγησης και αναπλαισίωσης, μπορούν να εκτελεστούν κατ’ οίκον συνεδρίες.

Το κράτος αποζημιώνει την κάθε λογοθεραπεία με 15 ευρώ.

Τα κέντρα ειδικής αγωγής ή λογοθεραπείας στην Αθήνα χρεώνουν συνήθως από 25 έως και 40 ευρώ την κάθε συνεδρία.

Ωστόσο οι γνωματεύσεις των παιδιών καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δαπάνης.

Οι λογοθεραπείες σε παιδιά 2 και 3 ετών που παρουσιάζουν δυσκολίες αμείβονται από τον ΕΟΠΥΥ σήμερα, από 60 ευρώ (4 Λ/Θ τον μήνα για διαταραχή άρθρωσης), 90 ευρώ (6 Λ/Θ τον μήνα για ειδική διαταραχή της γλωσσικής έκφρασης) έως και 225 ευρώ (15 Λ/Θ τον μήνα για διαταραχή αυτιστικού φάσματος, εγκεφαλική παράλυση, σύνδρομα κ.α.).

Οι λογοθεραπείες έχουν διάρκεια από 4 έως 12 μήνες σύμφωνα με τους κωδικούς διαταραχών που εγκρίνονται από τον ΕΟΠΠΥ κατόπιν ιατρικής γνωμάτευσης από ιδιώτη ή κρατικό παιδοψυχίατρο, παιδονευρολόγο ή παιδίατρο αναπτυξιολόγο.