Τι είναι το Αισθητηριακή Ολοκλήρωση SI & Τι προσφέρει

Τι είναι η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Α.Ο.) είναι μια θεωρία που αναπτύχθηκε από την Άννα Τζιν Αίαρς (Jean Ayres), Αμερικανίδα Εργοθεραπεύτρια, εκπαιδευτική ψυχολόγο και υπερασπίστρια των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Αναλύει και εξετάζει τις σχέσεις μεταξύ εγκεφάλου και συμπεριφοράς. Χαρακτηρίζεται ως δομικός λίθος για την ανάπτυξη της προσαρμοστικής συμπεριφοράς (της ικανότητας του ατόμου να αναγνωρίζει κάτι το οποίο ήδη ξέρει και να μπορεί να μάθει κάτι καινούργιο), επομένως είναι βασική για την μάθηση, την αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον και τη συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη.

Ο εγκέφαλος του ανθρώπου είναι πολυαισθητηριακός, δηλαδή χρειάζεται να λάβει συνδυασμένα αισθητηριακά ερεθίσματα (πχ. οπτικό και απτικό ερέθισμα) για να αλληλεπιδράσει πιο οργανωμένα με το περιβάλλον και να ωριμάσει. Πολλά παιδιά δεν έχουν αναπτύξει αυτή την ικανότητα με αποτέλεσμα όταν βρίσκονται σε περιβάλλοντα με πάνω από ένα αισθητηριακό ερέθισμα, να μην ανταποκρίνονται με τον κατάλληλο τρόπο και εμφανίζουν συμπεριφορές όπως απόσυρση, εκνευρισμό, υπερκινητικότητα, ή κλάμα.

«Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση ορίζεται ως η νευρολογική διαδικασία που οργανώνει τις αισθήσεις τόσο από το σώμα όσο και από το περιβάλλον ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το σώμα μας αποτελεσματικά μέσα στο περιβάλλον. Τα χωρικά και χρονικά χαρακτηριστικά των αισθητηριακών ερεθισμάτων ενισχύονται, συγκεντρώνονται και οργανώνονται. Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι η επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών…» (A. J. Ayres, 1989).

Δείτε πως γίνεται μια αξιολόγηση

Ο ρόλος του εργοθεραπευτή στην Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

Οι εργοθεραπευτές, μέσω της επιστήμης τους, έχουν σαν κύριο στόχο την ανεξάρτητη διαβίωση του ατόμου, κι έτσι διαπιστώνουν ότι όταν ένα άτομο δεν μπορεί να οργανωθεί αισθητηριακά δεν μπορεί και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Μέσω της Α.Ο. εκπαιδεύουν το άτομο να επεξεργάζεται, να διακρίνει και να ανταποκρίνεται σε ερεθίσματα που λαμβάνει με στόχο την μάθηση, την γενίκευση της και την κατάλληλη προσαρμογή του σε νέα δεδομένα. Για παράδειγμα, σε παιδιά που δεν ανέχονται το κούρεμα η Α.Ο προσπαθεί να δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες ώστε το παιδί να δεχθεί με διάφορες τεχνικές ερεθίσματα (απτικά, ιδιοδεκτικά ή ακουστικά ταυτόχρονα) σε όλο το σώμα και ύστερα στη κεφαλή.

Ποιες είναι οι διαταραχές που αντιμετωπίζονται με την Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

Η μέθοδος της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης εφαρμόζεται σε παιδιά, εφήβους (και ενήλικες) που εμφανίζουν διαταραχές ρύθμισης, διάκρισης, ή δυσπραξία.

  • Διαταραχή ρύθμισης: Οταν αντιλαμβάνονται τις αισθήσεις διογκωμένες ή φτωχές, πχ υπερευαισθησία, υποευαισθησία ή αυξημένη αναζήτηση ερεθισμάτων (πχ να αισθανθούν ότι πολλαπλασιάζεται ο ήχος ενός απλού κουδουνιού ή αντιθέτως να μείνουν ανενόχλητα στο άκουσμα μιας έκρηξης, να τρίβουν συχνά το σώμα τους σε υφάσματα, να επιδιώκουν τις έντονες πτώσεις ).
  • Διαταραχή διάκρισης: Ιδιοδεκτική διάκριση, όταν δεν αντιλαμβάνονται πόση δύναμη χρειάζεται για να συγκρατήσουν ή να πετάξουν ένα αντικείμενο (μπάλα, μολύβι, τσάντα). Απτική διάκριση, όταν δεν μπορούν να απαντήσουν που τους ακούμπησε κάποιος.
  • Δυσπραξία: Δυσκολία στον ιδεασμό, πχ να μην μπορούν να σκεφτούν εναλλακτικούς τρόπους έργου ή δράσης με ένα αντικείμενο. Δυσκολία στον κινητικό προγραμματισμό, πχ να μην μπορούν να περάσουν μέσα από ένα τούνελ χωρίς να ακουμπήσουν το κεφάλι τους, ή να κάνουν συγχρονισμένα πηδηματάκια. Δυσκολία στην εκτέλεση, πχ να μην μπορούν να μιμηθούν μια κίνηση που δείχνει ο ενήλικας.

 

Αυτές οι διαταραχές μπορεί να εμφανίζονται είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά. Συχνά τις συναντάμε εξαιτίας κάποιας αναπτυξιακής διαταραχής όπως στη διαταραχή αυτιστικού φάσματος, στο σύνδρομο του εύθραυστου Χ, ή στην ΔΕΠ-Υ.

Ποια είναι τα οφέλη της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης

Είναι μία μέθοδος που βοηθάει το παιδί είτε ολοκληρωμένα είτε συμπληρωματικά με άλλες μεθόδους να επεξεργαστεί και να οργανώσει τα ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον του όταν δεν είναι σε θέση να το κάνει από μόνο του. Έτσι μειώνεται το επίπεδο διέγερσης, οι στερεοτυπίες και βελτιώνεται συνολικά η επικοινωνία του. Επιπλέον βοηθάει τους γονείς να διαμορφώσουν καταλληλοτερα το χώρο του και το σπιτικό του περιβάλλον ενώ παράλληλα δίνει και τρόπους αντιμετώπισης για ομαλοποίηση των απτικών, ακουστικών, οπτικών και ιδιοδεκτικών συστημάτων που είναι αποδιοργανωμένα.

Δείτε πως γίνεται μια αξιολόγηση

Διαδικασια: Πώς γίνεται η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση

Η αισθητηριακή ολοκλήρωση (sensory integration) πραγματοποιείται σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, την αίθουσα αισθητηριακής ολοκλήρωσης όπου ο εργοθεραπευτής, μετά από την αξιολόγηση του, συνθέτει μία σειρά από δραστηριότητες προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε παιδιού.

Οι δραστηριότητες αυτές εκτελούνται με στοχευμένο εξοπλισμό ή θεραπευτικό υλικό οι οποίες συντελούν στην ομαλοποίηση της αισθητηριακής επεξεργασίας του παιδιού. Δίνοντας τα κατάλληλα αισθητηριακά ερεθίσματα (είτε οπτικά, είτε απτικά, είτε χρησιμοποιώντας τον αιωρούμενο εξοπλισμό για ύψος, βάθος, γραμμικές και κυκλικές κινήσεις κ.α.) το παιδί οργανώνει τα αισθητηριακά του συστήματα τα οποία μπορεί να είναι σε υπερ ή υπο ευαισθησία/διέγερση.

Ετσι, αφού ρυθμιστούν, το παιδί μπορεί να εκτελέσει καταλληλότερα ασκήσεις που συμβαδίζουν με την αναπτυξιακή του ηλικία με μεγαλύτερη ευκολία (όπως γραφής, αδρής ή λεπτής κίνησης, παιχνιδιού, αυτοεξυπηρέτησης κτλ). Σε τομείς αυτοεξυπηρέτησης όπως πχ στην ένδυση/απόδυση, βασίζεται στην καταγραφή των αιτιών που εμποδίζουν το παιδί να δράσει σωστά και του δίνει τα κατάλληλα ερεθίσματα διαφορών υφών, αίσθησης κίνησης, πράξης ώστε να δημιουργηθεί καλύτερο έδαφος ανταπόκρισης στο ζητούμενο με σκόπο φυσικά την γενίκευση της εκάστοτε επιτυχίας.

Είναι τεράστια η γκάμα τρόπων παρέμβασης στην αισθητηριακή ολοκλήρωση γι αυτό και μόνο μέσα από την δια ζώσης παρακολούθηση και εκπαίδευση των γονέων μπορεί να γίνει αντιληπτή η όλη διαδικασία.

Αισθητηριακή Ολοκλήρωση για Παιδιά Τιμές & Κόστος

Το κόστος της αισθητηριακής ολοκλήρωσης εμπεριέχεται στο κόστος των συνεδριών εργοθεραπείας. Επομένως δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη τιμή μόνο για τη συγκεκριμένη μέθοδο αλλά αφομοιώνεται μέσα στο γενικότερο κόστος της εργοθεραπείας.

Το κράτος μέχρι σήμερα αποζημιώνει την κάθε εργοθεραπεία με 15 ευρώ.

Τα κέντρα ειδικής αγωγής στην Αθήνα χρεώνουν συνήθως από 25 έως και 40 ευρώ την κάθε συνεδρία. Ωστόσο οι γνωματεύσεις των παιδιών καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δαπάνης.

Το κέντρο Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης για παιδιά στο Περιστέρι

Στο Περιστέρι, το Ειδικό Κέντρο Παιδιού Δυτικής φιλοξενεί το Κέντρο Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης, απευθυνόμενο σε παιδιά με δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία. Αυτό το κέντρο αποσκοπεί στη βελτίωση της ικανότητας των παιδιών να επεξεργάζονται και να ανταποκρίνονται σε αισθητηριακά ερεθίσματα από το περιβάλλον τους, κάτι που είναι ζωτικό για την καθημερινή λειτουργία και τη μάθηση.

Μέσω εξειδικευμένων τεχνικών και δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται από εργοθεραπευτές, το κέντρο βοηθά τα παιδιά να βελτιώσουν την αισθητηριακή τους ολοκλήρωση, ενισχύοντας έτσι την προσοχή, τη συγκέντρωση, τη μάθηση και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Η προσέγγιση του κέντρου είναι προσαρμοσμένη στις μοναδικές ανάγκες κάθε παιδιού, προσφέροντας μια θετική, παιχνιδιάρικη και ασφαλή ατμόσφαιρα για μάθηση και ανάπτυξη.

Άλλες Θεραπείες